W związku z zawieszeniem od 16 marca 2020 r. zajęć w placówkach oświaty niepublicznych oraz publicznych
rodzic ma prawo ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, ustanowiony jako szczególne rozwiązanie wobec działań związanych z zwalczaniem COVID-19.
Z zasiłku opiekuńczego może skorzystać rodzic zwolniony od wykonywania pracy z uwagi na opiekę nad dzieckiem, które nie ukończyło 8 lat i wystąpiła jedna z przewidzianych przez ustawę sytuacji, w tym:
- nieprzewidziane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
- choroba niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,
- pobyt małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym,
a także w związku z opieką nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat.
Zamknięcie żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego lub szkoły, do których uczęszcza dziecko jest nieprzewidziane, jeśli zostałeś o tym zawiadomiony w terminie krótszym niż 7 dni przed ich zamknięciem. Już zatem sama sytuacja epidemiologiczna i nagła decyzja o zamknięciu placówek oświatowych spełnia zatem warunek „nieprzewidzianego” zdarzenia.
O zasiłek może się ubiegać którykolwiek z rodziców, przy założeniu, że nie mają innej osoby z którą mogliby pozostawić dziecko. Warunkiem skorzystania za świadczenia jest też podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Zasiłek wynosi 80% wynagrodzenia i wypłacany za każdy dzień niezdolności do pracy spowodowany koniecznością opieki nad dzieckiem, również za dni wolne od pracy.
Prawo do zasiłku mają na równi matka i ojciec dziecka. Zasiłek może otrzymać jednak za dany okres tylko jeden z rodziców, ten który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę, przy czym nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 2.
Zasiłek przyznawany jest:
- na dłużej niż przez 60 dni w roku kalendarzowym (na opiekę nad zdrowym dzieckiem do lat 8 lub chorym dzieckiem do lat 14)
- 14 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny,
Co jednak istotne, zgodnie z nową specustawą wprowadzającą szczególne rozwiązania związane z chorobą COVID-19 ewentualne wątpliwości zostały rozwiane i przyznany został dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni, który nie jest wliczany do limitu 60 i 14 dni w roku kalendarzowym. Zasiłek przysługuje już od 12 marca 2020 r.
Wolę skorzystania z zasiłku należy zgłosić do pracodawcy, a w przypadku własnej działalności gospodarczej – do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co istotne, do zgłoszenia nie jest wymagane żadne zaświadczenie, np. zwolnienie lekarskie.
W razie wątpliwości związanych z zasiłkiem opiekuńczym i innymi zagadnieniami związanymi z aktualnym zagrożeniem epidemiologicznym COVID-19, zachęcamy do kontaktu z kancelarią.
Podstawy prawne:
- ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374),
- ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 645 z późn. zm.),
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 410).
Autor: adw. Damian Owczarek